Vào mùa mưa bão các hiện tượng giông lốc bất thường xảy ra liên tiếp ở nhiều nơi, gây thiệt hại về người và vật chất. Để chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do các hiện tượng khí tượng cực đoan gây ra, người dân cần lưu ý một số biện pháp phòng, tránh, ứng phó với mưa lớn, giông gió, lốc xoáy.

Những cơn giông ở nước ta có thể xảy ra quanh năm, đặc biệt trong thời tiết nóng ẩm nên về mùa hè giông xảy ra thường xuyên hơn, thường vào buổi chiều, tối. Trong những tháng nóng ẩm, giông có thể xuất hiện nhiều và bất thường, lại hay kèm theo gió mạnh, sấm sét nên rất nguy hiểm cho tính mạng con người.

Dấu hiệu của giông dễ nhận biết bằng mắt thường là khi trời bỗng tối sầm lại, mây đen vần vũ, không khí đột nhiên mát lạnh, gió thổi mạnh rồi bỗng dưng ngừng hẳn. Nếu có tia chớp lóe trên bầu trời thì dễ có hiện tượng sét đánh.

Ước tính mỗi năm trên thế giới có khoảng 250.000 người bị sét đánh và hàng chục nghìn người trong số đó thiệt mạng, những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng. Sét cũng có thể dẫn tới hỏa hoạn, làm hư hỏng các thiết bị điện. Tại Việt Nam, sét thường xuất hiện trong các cơn giông mùa hè và khiến hàng chục người chết và bị thương mỗi năm. Riêng giông lốc thường gây mưa lớn gây thiệt hại cho hoa màu và gió mạnh làm hư hại nhà cửa, tốc mái, đổ cây, đổ cột điện gây nguy hiểm cho người đi đường.

Một số cách đề phòng và ứng phó:

- Thường xuyên theo dõi thông tin dự báo thời tiết để phòng tránh. Lưu ý khi có dấu hiệu cơn giông như mây đen, không khí lạnh và gió mạnh thì tìm nơi trú ẩn hoặc ở trong nhà không nên ra ngoài đường.

- Khi đang ở trong nhà thì cần đóng chặt và cài cửa ra vào và cửa sổ, núp dưới các vật nặng như gầm bàn, gầm gường, đề phòng lốc xoáy.

- Nên trú ẩn vào những nơi chắc chắn, không trú ẩn ở những nơi như nhà để xe, lều tạm.

- Hạn chế sử dụng điện thoại trong khi có giông, sét. Trừ trường hợp rất cần thiết; tránh các chỗ ẩm ướt như phòng tắm, bể nước, vòi nước vì đó là các vật dễ bị sét đánh lan truyền.

- Ngắt các thiết bị điện để tránh bị điện giật, hỏa hoạn. Tắt cắt tạm thời các thiết bị điện.

- Không đứng gần hoặc thò đầu ra ngoài cửa sổ, cửa chính và không được ở trên nóc nhà hoặc cây cối.

- Nếu đang đi ngoài trời thấy trời nổi giông gió thì cần tìm ngay nơi tránh trú an toàn. Không chạy cùng hướng với đường đi của cơn giông lốc.

- Không trú mưa dưới các gốc cây to, gò cao, và nơi có nước. Tìm nơi thấp hơn, khô ráo để tránh.

- Tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, trạm biến áp, cột điện đường dây điện,… bởi vì chúng là những thứ thu hút sét.

- Nếu đang ở trên thuyền hoặc đang bơi, hay ở gần sông, ao hồ, kênh mương, bãi biển thì ngay lập tức vào bờ vì nước mưa là chất dẫn điện.

- Không đứng thành nhóm người gần nhau tránh sét đánh lan.

- Trong trường hợp không thể tìm nơi trú ẩn, để phòng tránh sét nên tìm chỗ khô ráo, có vị trí càng thấp càng tốt.

Cách sơ cứu nạn nhân  khi bị sét đánh

Khi gặp người bị sét đánh, nếu nạn nhân hôn mê thì cần kiểm tra xem còn thở hay không. Nếu ngừng thở, cần tiến hành hồi sinh tim phổi ngay lập tức.

- Đặt nạn nhân nằm ngửa.

- Tiến hành hồi sức hô hấp miệng-miệng: Lấy tay bịt mũi nạn nhân, hít một hơi thật sâu. Sau đó ngậm kín miệng của nạn nhân, thổi một hơi dài rồi buông ra để nạn nhân thở ra bình thường. Tiếp tục làm như vậy khoảng 2 lần.

- Ép tim ngoài lồng ngực: Xác định 1/3 dưới xương ức. Đặt hai tay lên vị trí vừa xác định và ép liên tục khoảng 30 lần với tần số khoảng 100 lần/phút, ép sâu khoảng 3 - 5 cm.

- Luân phiên thổi ngạt-ép tim như vậy với tỉ lệ 2 lần thổi ngạt và 30 lần ép tim đến khi có nhân viên y tế đến hỗ trợ và có các trang thiết bị thiết yếu.

- Phải cố định cột sống cổ, lưng cho bệnh nhân trong trường hợp nghi ngờ có vết thương trên đầu hoặc vùng cổ sưng nề có máu tụ.

- Lưu ý, sau khi cấp cứu, sơ cứu, cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.